ترسیم Conduit در رویت – راهنمای کامل

هنگامی که از دستور Conduit در رویت برای ترسیم لوله‌های برق استفاده می‌کنید، گزینه‌های مختلفی در اختیار شما قرار می‌گیرد که به شما کمک می‌کند تا به طور دقیق این لوله‌ها را در پروژه‌های الکتریکی مدل‌سازی کنید. در ادامه تمامی این گزینه‌ها به تفصیل توضیح داده شده‌اند.

گزینه‌های موجود در نوار سبز رنگ (Options Bar)

هنگام ترسیم Conduit در رویت، نوار سبز رنگ (Options Bar) در بالای صفحه ظاهر می‌شود و گزینه‌های زیر را در اختیار شما قرار می‌دهد:

Diameter (قطر)

این گزینه اندازه قطر خارجی Conduit در رویت را تنظیم می‌کند. انتخاب قطر مناسب برای لوله‌ها به نوع و تعداد کابل‌های الکتریکی که قرار است از درون لوله عبور کنند بستگی دارد.

Middle Elevation (ارتفاع میانی)

ارتفاع میانی Conduit از سطح مرجع را مشخص می‌کند. این گزینه به شما اجازه می‌دهد که لوله‌ها را در ارتفاع دلخواه و بدون نیاز به تنظیم ارتفاع‌های بالا و پایین جداگانه ترسیم کنید.

Apply (اعمال)

پس از تنظیم تغییرات در پارامترهای مربوط به قطر و ارتفاع، با کلیک بر روی این گزینه، تغییرات اعمال می‌شود و شما می‌توانید به ترسیم ادامه دهید.

گزینه‌های منوی Type Properties

بخش Electrical

Standard (استاندارد)

نوع استاندارد یا کلاس Conduit در رویت که بر اساس نیازهای پروژه انتخاب می‌شود، به عنوان مثال، استانداردهای NEC یا IEC. این استانداردها تعیین‌کننده جزئیات فنی مثل مقاومت مکانیکی یا مقاومت در برابر خوردگی هستند.

بخش Fittings

Bend (خمیدگی)

این گزینه به شما اجازه می‌دهد تا Family مربوط به اتصالات خمیده (مثل خم 90 درجه) را لود یا تغییر دهید. شما می‌توانید یک Family خاص برای انواع خمیدگی‌ها ایجاد کرده و در پروژه استفاده کنید.

Tee (تی شکل)

این گزینه به شما امکان بارگذاری Family مربوط به اتصالات تی شکل را می‌دهد. این نوع اتصال برای تقسیم جریان الکتریکی در چندین مسیر به کار می‌رود و با لود کردن Family مناسب، می‌توانید ظاهر و عملکرد تی‌ها را تنظیم کنید.

Cross (اتصال صلیبی)

این گزینه به شما امکان می‌دهد Family مربوط به اتصال صلیبی را بارگذاری یا تغییر دهید. این اتصال برای انشعاب جریان به چهار مسیر مجزا استفاده می‌شود و با استفاده از Family مناسب می‌توانید آن را در مدل خود سفارشی کنید.

Transition (انتقال)

این اتصال برای تغییر قطر لوله‌ها به کار می‌رود و شما می‌توانید Family مربوط به اتصال انتقال را لود کنید. این Family نوع و نحوه انتقال بین دو اندازه مختلف لوله‌ها را مشخص می‌کند.

Union (اتصال یونیون)

اتصال یونیون برای جداسازی و اتصال موقت لوله‌ها بدون نیاز به جوشکاری یا پیچیدن به کار می‌رود. Family مرتبط با این اتصال را می‌توانید در این گزینه بارگذاری کرده و از آن استفاده کنید.

بخش Identity Data (اطلاعات هویتی)

Type Image (تصویر نوع)

یک تصویر مربوط به نوع خاص لوله برق را می‌توان در این بخش اضافه کرد که به تشخیص سریع نوع لوله برق در پروژه کمک می‌کند.

Keynote (یادداشت کلیدی)

برای اضافه کردن یادداشت‌های کلیدی به عناصر لوله برق به کار می‌رود.

Model (مدل)

مدل محصول را که توسط تولیدکننده ارائه می‌شود، نشان می‌دهد.

Manufacturer (سازنده)

نام شرکت یا کارخانه تولیدکننده لوله برق در این بخش ثبت می‌شود.

URL (آدرس وب)

لینک وبسایت یا صفحه محصول مربوط به لوله برق را می‌توان در این بخش وارد کرد.

Description (توضیحات)

توضیحات عمومی درباره نوع لوله برق را می‌توان در اینجا نوشت.

Assembly Description (توضیحات مونتاژ)

این بخش غیر فعال است و در بعضی از فمیلی‌ها برای توضیحات مرتبط با مونتاژ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

Assembly Code (کد مونتاژ)

کد مونتاژ لوله برق که مرتبط با استانداردهای پروژه است.

Type Mark (علامت نوع)

یک نام یا شماره خاص برای شناسایی این نوع از لوله برق در پروژه.

Cost (هزینه)

هزینه مربوط به این نوع لوله برق.

بخش IFC Parameters (پارامترهای IFC)

Export Type to IFC (نوع صادرات به IFC)

نوع این لوله برق در هنگام صادرات به فرمت IFC را مشخص می‌کند.

Export Type to IFC As (صادرات نوع به IFC به عنوان)

این گزینه تعیین می‌کند که چگونه این نوع لوله برق در IFC به نمایش درآید.

Type IFC Predefined Type (نوع از پیش تعریف‌شده IFC)

این پارامتر نوع لوله برق را مطابق با استاندارد IFC تعریف می‌کند.

Type ifcGUID

کد منحصر به فرد برای شناسایی این نوع لوله برق در فرمت IFC.

گزینه‌های منوی Instance Properties

بخش Constraints (محدودیت‌ها)

Horizontal Justification (موقعیت افقی)

موقعیت افقی لوله نسبت به سایر المان‌ها. می‌توانید تنظیم کنید که لوله به سمت چپ، راست یا مرکز المان‌های دیگر قرار بگیرد.

Vertical Justification (موقعیت عمودی)

موقعیت عمودی لوله نسبت به سایر المان‌ها. می‌توانید تعیین کنید که لوله در بالا، پایین یا مرکز در ارتفاع مشخص قرار بگیرد.

Reference Level (سطح مرجع)

سطح مرجعی که Conduit بر اساس آن قرار می‌گیرد. این سطح می‌تواند طبقات یا سطوح خاص پروژه باشد که به عنوان مبنای ارتفاع لوله‌ها استفاده می‌شود.

Upper End Top Elevation (ارتفاع بالای انتها)

ارتفاع بالای انتهای لوله از سطح مرجع. این پارامتر برای کنترل دقیق ارتفاع لوله‌ها و جلوگیری از تداخل با دیگر اجزا کاربرد دارد.

Middle Elevation (ارتفاع میانی)

ارتفاع میانی Conduit از سطح مرجع که به طور مستقیم در هنگام ترسیم تعیین می‌شود.

Lower End Bottom Elevation (ارتفاع پایین انتها)

ارتفاع پایین انتهای لوله که در پروژه‌های با نیاز به کنترل دقیق ارتفاع و محل قرارگیری لوله‌ها استفاده می‌شود.

Upper End Centerline Elevation (ارتفاع خط مرکزی بالای انتها)

این گزینه که در برخی پروژه‌ها غیرفعال است، برای تعیین ارتفاع خط مرکزی بالای لوله از سطح مرجع کاربرد دارد.

Lower End Centerline Elevation (ارتفاع خط مرکزی پایین انتها)

این گزینه نیز معمولاً غیرفعال است و ارتفاع خط مرکزی پایین لوله را مشخص می‌کند.

بخش Dimensions (ابعاد)

Outside Diameter (قطر خارجی)

قطر خارجی لوله، که با توجه به استانداردهای لوله‌ها تعیین می‌شود.

Inside Diameter (قطر داخلی)

قطر داخلی لوله، که نشان‌دهنده فضای مفید برای عبور کابل‌های الکتریکی است.

Size (اندازه)

اندازه کلی لوله که شامل پارامترهای قطر خارجی و داخلی می‌شود و به ابعاد و نوع کابل‌هایی که از لوله عبور می‌کنند، بستگی دارد.

Diameter (Trade Size) (قطر تجاری)

اندازه استاندارد تجاری لوله که بر اساس استانداردهای تولید و تجارت لوله‌ها تعیین می‌شود.

Length (طول)

طول کل Conduit که در هر مرحله از ترسیم اندازه‌گیری می‌شود.

بخش Identity Data (اطلاعات هویتی)

Image (تصویر)

تصویری از Conduit یا نوع آن که می‌تواند به مستندسازی کمک کند.

Service Type (نوع سرویس)

نوع خدمات الکتریکی که Conduit برای آن استفاده می‌شود. این گزینه برای طبقه‌بندی و مدیریت بهتر سیستم‌های الکتریکی کاربرد دارد.

Comments (نظرات)

هر گونه یادداشت یا توضیح اضافی در مورد این Conduit که در زمان ترسیم یا مستندسازی پروژه استفاده می‌شود.

Mark (علامت)

شماره یا علامتی خاص برای شناسایی این Conduit. این علامت می‌تواند در مستندسازی پروژه‌ها و شناسایی اجزای سیستم استفاده شود.

بخش IFC Parameters

Export Type to IFC

نوع صادرات این Conduit به فرمت IFC.

Export Type to IFC As

تعیین نحوه نمایش این Conduit در IFC.

IFC Predefined Type (نوع از پیش تعریف شده IFC)

نوع استاندارد IFC برای Conduit.

ifcGUID

کد منحصر به فرد IFC برای شناسایی این Conduit.

گزینه‌های موجود در Placement Tools

Justification (تنظیم موقعیت)

این گزینه موقعیت افقی و عمودی لوله را نسبت به سایر المان‌ها تنظیم می‌کند و به شما اجازه می‌دهد که دقیقاً لوله را در محل دلخواه قرار دهید.

Automatically Connect (اتصال خودکار)

با فعال‌سازی این گزینه، لوله‌ها به طور خودکار به المان‌های دیگر مانند باکس‌های الکتریکی یا لوله‌های دیگر متصل می‌شوند.

Inherit Elevation (به ارث بردن ارتفاع)

این گزینه ارتفاع لوله جدید را از لوله مجاور به ارث می‌برد تا نیازی به تنظیم دستی ارتفاع نباشد.

Inherit Size (به ارث بردن اندازه)

با استفاده از این گزینه، اندازه لوله جدید از لوله مجاور به ارث برده می‌شود.

گزینه‌های Offset Connections

Add Vertical (افزودن اتصال عمودی)

با استفاده از این گزینه، می‌توانید تغییرات ارتفاعی در مسیر لوله ایجاد کنید و اتصالات عمودی را به طور خودکار اضافه کنید.

Change Slope (تغییر شیب)

این گزینه برای تنظیم شیب لوله در مسیرهای افقی یا عمودی استفاده می‌شود. تغییر شیب برای هماهنگی با سایر عناصر سیستم‌های الکتریکی و جلوگیری از تداخل اهمیت دارد.

گزینه‌های Tag

Tag on Placement (برچسب‌گذاری هنگام ترسیم)

با فعال‌سازی این گزینه، هنگام ترسیم Conduit، یک برچسب به آن الصاق می‌شود که می‌تواند شامل اطلاعاتی مانند اندازه، نوع یا سایر مشخصات لوله باشد.

آموزش کاندوئیت‌کاری در برق ساختمان – راهنمای کامل

کاندوئیت‌کاری یکی از مهم‌ترین مراحل در اجرای تأسیسات برق ساختمان است که به‌وسیله آن سیم‌ها و کابل‌ها از داخل لوله‌های مخصوص (Conduit) عبور داده می‌شوند. این روش علاوه بر افزایش ایمنی، عمر مفید سیم‌کشی را بیشتر کرده و امکان تعمیر و نگهداری راحت‌تر را فراهم می‌کند. در این مقاله به‌صورت جامع مراحل کاندوئیت‌کاری، انواع لوله‌های کاندوئیت، ابزارها و نکات اجرایی را بررسی می‌کنیم. برای درک Conduit در رویت بهتر است این بخش به دقت مطالعه شود.

کاندوئیت چیست؟

کاندوئیت (Conduit) به لوله‌هایی گفته می‌شود که برای عبور دادن سیم و کابل در تأسیسات الکتریکی به‌کار می‌روند. این لوله‌ها وظیفه دارند از سیم‌ها در برابر عوامل مکانیکی، ضربه، رطوبت و حرارت محافظت کنند. همچنین باعث نظم‌دهی مسیر سیم‌کشی و جلوگیری از درهم‌ریختگی کابل‌ها می‌شوند.

انواع لوله‌های کاندوئیت

لوله‌های کاندوئیت در جنس‌ها و مدل‌های مختلفی ساخته می‌شوند که انتخاب نوع آن‌ها به شرایط پروژه و محیط نصب بستگی دارد:

• کاندوئیت فلزی (EMT, IMC, RMC): مناسب برای مکان‌های صنعتی و محیط‌های با شرایط سخت. مقاومت بالا در برابر ضربه دارند.
• کاندوئیت PVC: رایج‌ترین نوع در ساختمان‌های مسکونی و تجاری. سبک، ارزان و مقاوم در برابر خوردگی.
• کاندوئیت پلاستیکی خرطومی: انعطاف‌پذیر، مناسب برای فضاهای محدود و عبور از مسیرهای خمیده.
• کاندوئیت ضد انفجار: مخصوص محیط‌های پرخطر مثل پالایشگاه‌ها و کارخانه‌ها.

ابزارها و ملزومات کاندوئیت‌کاری

برای اجرای صحیح کاندوئیت‌کاری، استفاده از ابزار مناسب ضروری است. برخی از ابزارهای پرکاربرد شامل موارد زیر می‌شوند:

• دستگاه خم‌کن لوله (Bender)
• اره یا قیچی لوله‌بر
• رابط‌ها و اتصالات (بوشن، زانویی، سه‌راهی و …)
• بست و ساپورت برای ثابت کردن لوله‌ها
• کشنده سیم (فنر سیم‌کش یا Fish Tape)

مراحل اجرای کاندوئیت‌کاری

اجرای اصولی کاندوئیت‌کاری باید مرحله‌به‌مرحله و با رعایت استانداردها انجام شود:

1. طراحی مسیر

پیش از شروع کار، مسیر عبور لوله‌ها روی نقشه مشخص می‌شود. در این مرحله باید کوتاه‌ترین و بهینه‌ترین مسیر انتخاب گردد.

2. نصب ساپورت‌ها

برای ثابت نگه داشتن لوله‌ها، بست‌ها و ساپورت‌ها در محل نصب می‌شوند تا لوله در طول مسیر حرکت نکند.

3. خم‌کاری و برش لوله

بسته به نیاز، لوله‌ها خم می‌شوند یا برش داده می‌شوند تا در مسیر مورد نظر قرار گیرند. دقت در خم‌کاری باعث جلوگیری از له‌شدگی لوله و سختی عبور سیم‌ها می‌شود.

4. اتصال لوله‌ها

با استفاده از بوشن‌ها، زانوها و اتصالات مخصوص، لوله‌ها به هم متصل می‌شوند. در این مرحله باید دقت شود که لبه‌ها تیز نباشند تا به سیم‌ها آسیب نرسانند.

5. سیم‌کشی

پس از تکمیل مسیر لوله‌گذاری، سیم‌ها با استفاده از فنر سیم‌کش داخل لوله‌ها قرار داده می‌شوند.

نکات اجرایی مهم در کاندوئیت‌کاری

• استفاده از لوله با کیفیت و متناسب با شرایط محیطی
• رعایت استانداردهای ملی برق ایران (مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان)
• پر نکردن بیش از حد لوله‌ها (حداکثر ۴۰ درصد حجم داخلی)
• جلوگیری از خم‌های تند و زیاد که عبور سیم را دشوار کند
• نصب محکم ساپورت‌ها در فاصله‌های استاندارد (معمولاً هر ۱ تا ۱.۵ متر)

مزایای کاندوئیت‌کاری

• افزایش ایمنی در برابر خطر آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی
• محافظت سیم‌ها از ضربه، رطوبت و عوامل محیطی
• سهولت در تعمیرات و تغییرات سیم‌کشی
• عمر طولانی‌تر تأسیسات الکتریکی

جمع‌بندی

کاندوئیت‌کاری یکی از اصلی‌ترین روش‌های اجرای سیم‌کشی برق ساختمان است که با انتخاب صحیح نوع لوله، ابزار مناسب و رعایت اصول اجرایی، می‌تواند هم ایمنی و هم کارایی سیستم برق را تضمین کند. و برای فهم بهتر دستور Conduit در رویت باید این بخش به دقت مطالعه شود.

در پروژه‌های امروزی که طراحی و اجرای تأسیسات بر اساس مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM) انجام می‌شود، مسیرهای کاندوئیت و حجم کابل‌ها از قبل در نرم‌افزارهایی مانند رویـت (Revit) شبیه‌سازی می‌شوند. این موضوع نه تنها دقت اجرا را افزایش می‌دهد، بلکه هزینه‌ها را کاهش داده و از بروز خطاهای احتمالی جلوگیری می‌کند.

با توجه به روند رو به رشد هزینه‌های ساخت در ایران، اجرای اصولی کاندوئیت‌کاری نقش مهمی در مدیریت هزینه‌های تأسیسات برق خواهد داشت. برآوردهای سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که سهم تأسیسات الکتریکی از هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد است؛ بنابراین انتخاب روش مناسب سیم‌کشی و کاندوئیت‌کاری می‌تواند اثر مستقیمی بر کاهش یا افزایش هزینه نهایی پروژه داشته باشد.